24 Aralık 2013 Salı

Yeşil Mercimekli Kol Böreği


Ne çok severdik ve hala seviyoruz yeşil mercimekli böreği...

Kocaman bir kapta hamur tutulurdu. Yere sofra bezi serilir, hamur tahtası ve oklava getirilir. Tamamlanınca hamurun dinlenmesi, bezelenir, incecik açılırdı. Üzerine yarı yarıya ölçüde karıştırılmış zeytinyağı ve eritilmiş iç (don) yağı güzelce sıvanır, dörde katlanırdı. Yeni bir yufka açılır, yağlanır. Önceki kare içine konup üzerine katlanırdı. Sonra da dokuza bölünür, her parça biraz inceltilip yeşil mercimekli iç konarak rulo yapılırdı.

Tel tel yufkalar içinde yeşil mercimeğin lezzetine doyum olmazdı. Hamurun tel tel olmasını sağlayan yufka aralarına sürülen don yağıydı.

Annem de yapardı don yağı. Öyle havyansal etlerin çıkıntı yağlarından değil. Kuyruk yağı da değildi don yağı. Gömlek denilen iç organları saran zar kullanılırdı. Küçük küçük doğranır, orta ateşte yakmadan eritilirdi. 
Eriyen yağ süzülerek saf yağ kısmı kavanozlarda depolanırdı. Bembeyaz ve kokusuz bir yağdı. Oda sıcaklığında bozulmadan yıllarca saklanabilirdi. 

Sonra dediler ki, hayvani yağlar çok zararlı, sakın ola yemeyin. Bizler de bıraktık kendi elde ettiğimiz güvenli yağları kullanmayı. Nasıl üretildiği belli olmayan sanayi ürünü yağlara yöneldik. Margarinlerin hayvansal yağlardan daha sağlıklı olduğu savı çürütüldü ama eski alışkanlıklar unutulmuştu çoktan.

Don yağının kaybedildiği gibi  hamur açmayla uğraşmanın külfet geldiği çağ bu çağ. Yine de mercimekten vazgeçmek yok. Hazır yufkacılar sağolsun. Buyrun hazır yufkadan mercimek böreğine...

Malzemeler:
4 adet yufka
İç:
1 su bardağı yeşil mercimek
2 büyük boy soğan
Yarım çay bardağı zeytinyağı
Yarımşar demet maydanoz, dereotu
Karabiber, tuz

Yufka arasına sürmek için:
Yarımşar su bardağı süt ve zeytinyağı

Üstü için:
1 yumurta sarısı
1 çorba kaşığı zeytinyağı

Yapılışı:
Mercimek haşlanır, suyu süzülür. Soğanlar ince ince kıyılır ve hafif ateşte kavrulur. Soğanların rengi değişince mercimek eklenir ve 5 dakika daha kavurmaya devam edilir. Kıyılmış yeşillikler, karabiber ve tuz eklenir, soğumaya bırakılır.

Yufka tezgaha serilir, üzerine çırpılmış yağ ve süt karışımı sürülür. Ortadan ikiye bölünür. Yarım yufkanın düz ucuna iç harcı konur ve kol böreği şeklinde rulo yapılır. Her bir ruloyu yarım yufkadan ince hamurlu bol içli yapmayı seviyorum. İsteyen tam yufka, hatta iki katlı yufka kullanabilir. Rulolar uzunlamasına tepsiye yerleştirilir. Üzerine yağ-yumurta sarısı karışımı sürülür.

Benim fırınımın ölçüsüyle 200 derecede 45 dakika yeterli oluyor pişirmek için.

Fırından çıkar çıkmaz üzerini kapatacak şekilde kağıt havlu serilir ve havlunun  üzerine su serpilir. Kağıt havludaki ıslaklıklar kuruduktan sonra kesilip servis edilir.

Afiyet olsun.









5 yorum:

Filiz dedi ki...

Eskişehir'e gelin olduktan sonra yeşil mercimeği keşfettim,bayılırım bu breğe..ellerinize sağlık.

Bir Terazi Kizi... dedi ki...

Eskiden babaannemde cok yapar koyardi bu don yaglarini,herseyi ne kadarda lezzetli olurdu yarabbim,ben üc hamileleigimdede onun lezzetlerine as erdim,agladim resmen,ekmeklerine,kizartmalarini soba üstünde pisirdigi yemeklerine,tatlilarina...ne desek bos tabi,kendisi hala hayatta cok sükür ara sira bazlama filan yapmaya kalkar,ama cok yorulur hasta olur,simdlerde iyice yavaslamis...
Mercimekli börege gelince,yedim ama hic yapmadim,evdekiler ya yemezsse diye korkumdan yapamadim,halbuki cok lezzetlidir biiyorum,yaptigim birsey ziyan olmasin cok korkarim,cok sükür ki olmuyor öyle...

Banu dedi ki...

ELLERİNE SAĞLIK BÖREK NEFİS...
MUTLU YILLAR :)

sarkaç dedi ki...

Sevgili Filiz, yeşil mercimek gerçekten keşfedilmeyi hak ediyor. Çok güzel bir lezzet.

Sevgili Terazi kızı, eskiler şimdikilerden çok daha sağlıklı, bizim korktuğumuz hayvansal yağları yemelerine rağmen. Allah sağlıkla uzun ömür versin babaannenize, ellerinden öperim onun.
Yeşil mercimekli böreğe gelince, yıllar önce oğlum daha oldukça küçükken, il dışına gitmem gerekmişti. Yeşil mercimekli boğaça da eve yapıp bıraktığım yemeklerdendi. Döndüğümde, eşimin yediği kadar yenmiş, oğlum ağzına sürmemiş. Sonra nasıl olduysa inanın bilmiyorum, şimdi oğlumun en sevdiği harç yeşil mercimekli harç.
Teşekkürler Sevgili Banu, mutlu yıllar hepimize.

EMİNE ÖZTÜRK dedi ki...

biz eskişehirliler için vazgeçilmez bir lezzet.. haşhaş bir.. mercimek iki.. hamur işlerinde kullanmaya bayılırız...

Related Posts with Thumbnails